Untitled











Շոկոլադ
Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ր առաջադրանքները։
«Շոկոլադ» բառն ունի հնագույն պատմություն: Այն նշանակում է «դառը ջուր» կամ «դառը ըմպելիք»:
Եվրոպացիները կակաոն ու շոկոլադը բացահայտել են 16-րդ դարում՝ դեպի Ամերիկա կատարած իրենց ճանապարհորդությունների ժամանակ: Հին ժամանակներում շոկոլադը խմում էին, ոչ թե ուտում։ Այն դառը, տաք ըմպելիք էր, որը պատրաստվում էր կակաոյի հատիկներից։
Շոկոլադը շատերի սիրելի քաղցրավենիքներից է։ Այն պատրաստվում է կակաոյի հատիկներից, որոնք աճում են տաք երկրներում՝ Աֆրիկայում, Հարավային Ամերիկայում, Ասիայի որոշ երկրներում։ Կակաոյի մի ծառը տարեկան տալիս է մոտ 1700 հատ կակաոյի հատիկ: Դրանից կարող են պատրաստել մոտավորապես մեկ կիլոգրամ շոկոլադ։ Սկզբում կակաոյի հատիկները հավաքում են, չորացնում, ապա աղում ու վերածում հեղուկ շոկոլադի։ Հետո ավելացնում են շաքարավազ, կաթ կամ այլ բաղադրիչներ՝ կախված նրանից, թե ինչ տեսակի շոկոլադ են ուզում պատրաստել։
Շոկոլադը լինում է տարբեր՝ մուգ, կաթնային, սպիտակ և նույնիսկ ընկույզով կամ մրգերով։ Մուգ շոկոլադի մեջ կակաոն շատ է, և այն մի քիչ թթու համ ունի, իսկ կաթնայինը քաղցր է ու փափուկ։ Սպիտակ շոկոլադում կակաո չկա: Այն պատրաստվում է կակաոյի յուղից, բայց կակաոյի փոշի չի պարունակում։
Բացի համեղ լինելուց, շոկոլադը կարող է նաև օգտակար լինել, եթե չափավոր ուտենք։ Այն բարձրացնում է տրամադրությունը և երբեմն օգնում է կենտրոնանալ։ Բայց պետք չէ շատ շոկոլադ ուտել, քանի որ այն ունի շաքար և կարող է վնասել ատամները։
Շոկոլադը օգտագործվում է նաև տորթերի, բլիթների և տարբեր քաղցրավենիքների մեջ։ Շատ երեխաներ սիրում են շոկոլադե սառույց կամ շոկոլադով պատված մրգեր։
Աշխարհում ամենամեծ շոկոլադե սալիկը կշռում էր ավելի քան 5 տոննա: Այն պատրաստվել է Անգլիայում՝ 2011 թվականին։
Շոկոլադը Հայաստան է հասել մոտավորապես 19-րդ դարի վերջից մինչև 20-րդ դարի սկիզբը: Սկզբում շոկոլադը բերում էին պատրաստի սալիկների կամ փոշու տեսքով։ Այն վաճառվում էր խանութներում՝ որպես թանկարժեք ուտելիք, և համարվում էր նորաձև քաղցրավենիք։ Հետագայում՝ հատկապես 20-րդ դարի կեսերին, սկսվեց շոկոլադի արտադրություն նաև Հայաստանում։
Առաջադրանքներ
4. Տեքստից դո՛ւրս գրիր այն հատվածները, որտեղ նշված է շոկոլադի օգտակար ու վնասակար հատկությունների մասին:
Եթե չափավոր ուտենք, այն բարձրացնում է տրամադրությունը և երբեմն օգնում է կենտրոնանալ։
Բայց պետք չէ շատ շոկոլադ ուտել, քանի որ այն ունի շաքար և կարող է վնասել ատամները։
5. Նշի՛ր ճիշտ պատասխանը:
Մի փոքր թթու համ ունի.
5․ Տեքստից դո՛րս գրիր ամենահետաքրքիր տեղեկությունը:
Շոկոլադը Հայաստան է հասել մոտավորապես 19-րդ դարի վերջից մինչև 20-րդ դարի սկիզբը:
6․ Տեքստից դո՛ւրս գրիր երեք թվանշան ու գրի՛ր տառերով:
5-հինգ
2011-երկու հազար տասնմեկ
19-տասնինը
7․ Տրված բառերից որի՞ դիմաց է սխալ նշված նրա տեսակը,
8․ Ընդգծի՛ր ճիշտ պատասխանը։
«Շոկոլադ», «կակաո» բառերը ցույց են տալիս.
9․ Գրի՛ր տեքստում մգացված բառերի հականիշները:
Դառը-անուշ
տաք-սառը
սպիտակ-սև
փափուկ-ամուր
10․ Լրացրո՛ւ բաց թողնված կետադրական նշանը:
Շոկոլադը դառը, տաք, ըմպելիք էր որը պատրաստվում էր կակաոյի հատիկներից:
ENGLISH LANGUAGE REVIEW EXERCISE COLLECTION
Unit 1. Vowels and Consonants
Exercise 1: Identification Underline all the vowels in these words:
Unit 2. A, An
Exercise 1: Fill in the blanks. Choose “a” or “an”:
Exercise 2: Correct the mistakes․Some sentences below have mistakes. Fix them:
Unit 3. Numbers
Exercise 1: Number words․ Write these numbers in words:
Exercise 2: Telephone numbers․ Write your telephone number in words:
—————————————————————————————–
Unit 4. Plurals
Exercise 1: Regular plurals․ Write the plural form of these nouns:
Exercise 2: Special plurals Write the plural form of these nouns:
Exercise 3: Singular or plural? Write “S” for singular or “P” for plural:
Unit 5. This is / These are
Exercise 1: Fill in the blanks Choose “This is” or “These are”:
Unit 6. That is / Those are
Exercise 1: Fill in the blanks Choose “That is” or “Those are”:
Exercise 2: This/That – These/Those Choose the correct option:
Unit 7. There is / There are
Exercise 1: Fill in the blanks Choose “There is” or “There are”:
Unit 8. Personal Pronouns
Exercise 2: Fill in the blanks Choose the correct pronoun:
Exercise 3: Rewrite the sentences Replace the underlined words with pronouns:
Unit 9. Possessives
Exercise 1: Fill in the blanks Complete with the correct possessive adjective (my, your, his, her, its, our, their):
Unit 10. The Verb “to be”
Exercise 1: Complete the sentences Fill in with am, is, or are:
Exercise 2: Negative form Make these sentences negative:
Unit 11. Present Continuous
Exercise 1: Complete the sentences Fill in with the present continuous form of the verbs:
Exercise 2: Make negative sentences Change these sentences to negative:
Unit 12. The Verb “Have got”
Exercise 1: Complete the sentences Fill in with the correct form of “have got”:
4-րդ աշխատանք․ Տեսանյութի կամ ռադիոնյութի տեսքով պատմի՛ր տարվա ընթացքում ընթերցածդ գրքերի մասին
Ա․ Թվարկիր, թե ինչ գրքեր ես կարդացել
Ես կարդացել եմ Գառնիկ ախպերը, կիկոսի մահը, բարեկենդանը:
Բ․ Ովքե՞ր են կարդացածդ գրքերի հեղինակները
Հովհաննես Թումանյան:
Գ․ Ինչե՞ր ես սովորել կարդացածդ գրքերից
Պետք է չկռվել, հանգիստ խոսալ իրար հետ: Պետք է բարի լինել և պետք է ուշադիր լինել:
Դ․ Քեզ ամենից շատ դուր եկած գիրքը համառոտ ներկայացրու:
Ինձ դուր եկավ կիկոսի մահը, որովհետև զվարճալի էր:
3-րդ աշխատանք․ ստեղծագործական պատում․ փորձիր գրավոր պատմել «Ոսկու կարասը» հեքիաթը՝ դրանում օգտագործելով հետևյալ բառերը՝ թագավոր, հարևան, ձի, իմաստուններ, հեռախոս։ Պատմությունը վերջում տեսագրիր և հրապարակիր բլոգումդ։
Մի ժամանակ մի աղքատ հողագործ է լինում, ունենում է մի օրավար հող ու մի լուծ եզը։
Ձմեռը իր եզները սատկում են: Իր հողը տալիս է հարևանին: Հարևանը վարելու ժամանակ խոփը մի տեղ դեմ է ընկնում, մի կարաս է դուրս գալիս, մեջը լիքը ոսկի: Եզներին լծած թողնում է վազում գյուղը հողատիրոջ մոտ։ մի կարաս դուրս եկավ մեջը լիքը ոսկի, արի տար։ Դա իմը չի,-ասաց թագավորը: Էն հողում ինչ էլ դուրս գա քոնն է: Սկսում են վիճել, թագավորն ասում է քոնն է, հարևանը ասում է քոնն է: Նրանք այնքան են վիճում, որ արդեն ծեծում են իրար: Թագավորը ասում է.
Ոչ քոնն է, ոչ էլ քոնը, իմն է: Թագավորը կարասը բացում է տեսնում մեջը լիքը օձ:
2-րդ աշխատանք․ տեքստը գրավոր պատմի՛ր
Ա․ աղվեսի անունից
Ես գնացի իմ ընկերներից մի քիչ պոչ ուզեի, և նրանք ինձ տվեցին:
Բ․ աղվեսի պոչի անունից
Ինձ աղվեսը թողեց մի թակարդում և գնաց: Քիչ հետո նա վերադարձավ իր կես պոչով:
Գ․ հավաքված աղվեսներից մեկի անունից:
Մենք կտանք քո պոչի կեսը,- ասաց աղվեսին:
Պոչատ աղվեսը
Աղվեսն իր պոչը թողեց թակարդում և միտք արեց, թե ոնց ապրի աշխարհում այդպես խայտառակված: Եվ որոշեց մյուս աղվեսներին էլ համոզել, որ ձեռք քաշեն իրենց պոչերից: Նա բոլոր աղվեսներին հավաքեց և սկսեց նրանց գլխին քարոզ կարդալ, որ կտրեն իրենց պոչերը, նախ` որովհետև գեղեցիկ չեն, և երկրորդ` ավելորդ բեռ են: Բայց մի աղվես նրան պատասխանեց. «Է՛, բարեկա՜մս, դու մեզ այդ խորհուրդը չէիր տա, եթե դրանից օգուտ չունենայիր»:
Կենդանիները, բույսերի նման, շատ բազմազան են: Նրանք տարբերվում են չափերով, կան շատ մեծ կենդանիներ, հսկաներ ե փոքր կենդանիներ՝ անզեն աչքով անտեսանելի: Հսկաներից է ծովերում և օվկիանոսներում ապրող կապույտ կետը, որի մարմնի երկարությունր կարող է հասնել 33 մետրի, իսկ զանգվածր՝ 150 տոննայի:
Կենդանիները միմյանցից տարբերվում են արտաքին տեսքով, մարմնի ձևով և մասերով, ծածկույթով, դրա գունավորմամբ, շարժումներով, վարքով կամ կենսակերպով և այլն:
Դիտելով՝ չեք շփոթի անձրևորդը, սենյակային ճանճը, մեղուն, թիթեռը, այս կամ այն ձուկը, գորտը, թռչունը, շունն ու կատուն: Նրանք ունեն այնքան շատ և հստակ տարբերություններ, որ նույնիսկ արտաքին տեսքով հեշտությամբ միմյանցից տարբերվում են: Կենդանիներն ունեն նաև տարբեր ներքին կառուցվածք:
Կենդանիների մի մասն ապրում է ջրում, մյուսը՝ ցամաքում: Հայտնի են հողում ապրող կենդանիներ: Կան կենդանիներ, որոնք վարում են օդային կենսակերպ, թռչում են կամ ապրում մեծ բարձրություններում: Կան նաև այնպիսիները, որոնք ապրում են մյուս կենդանի օրգանիզմներում՝ բույսերում կամ կենդանիներում, մարդու օրգանիզմում: Տարբեր միջավայրերում ապրելու և զարգանալու, սնվելու կամ բազմանալու համար կենդանիներն ունեն հարմարանքներ:
Կարելի է ասել, որ կենդանիների բազմազանությունը պայմանավորված է այն տարբեր միջավայրերով, որտեղ նրանք ապրում են: Որոշակի տարածքում ապրող կենդանիների բազմազան խմբերը միասին անվանում են ֆաունա:
Հայաստանի ֆաունան հարուստ է: Հայաստանում մեծ է կենդանիների բազմազանությունը, քանի որ մեր տարածքում կան բարձր սարեր և անմատչելի լեռներ, դաշտավայրեր և բացատներ, գեղեցիկ լճակներ, սառնորակ աղբյուրներ և ջրվեժներով գետակներ և այլ հատվածներ: Դրանք միմյանցից շատ են տարբերվում, յուրաքանչյուր տարածքին բնորոշ են իր պայմանները: Կենդանիներն էլ ունեն իրենց ապրելու տարբեր պայմանները։
Կենդանիների աշխարհն անկրկնելի է:
Հարցեր և առաջադրանքներ
Մասնակիցներ` 4֊5֊րդ դասարանցիներ
Ժամանակահատվածը` մայիսի 13֊24
Նպատակը` երրորդ ուսումնական շրջանի ամփոփում
Ընթացքը`
Տեղափոխիր բլոգ ներքևում տեղադրված հարցերը և պատասխանիր
1.Բլոգում տեղադրել հայրենագիտության բաժնի հղումը:
https://erikqocharyan.edublogs.org/category/%d5%b0%d5%a1%d5%b5%d6%80%d5%a5%d5%b6%d5%a1%d5%a3%d5%ab%d5%bf%d5%b8%d6%82%d5%a9%d5%b5%d5%b8%d6%82%d5%b6/
2.Առանձնացնել երրորդ ուսումնական շրջանի այն նախագծերը, որին մասնակցել ես, ինչ կուզենայիր ավելացնել։
Դավիթ Անհաղթ և Անանիա Շիրակացի
Դիցաբանություն և առասպել
Ճամփորդապատում
3.Երրորդ ուսումնական շրջանում մեր քննարկված ուսումնական նյութերից, որն էր ավելի հետաքրքիր, որն էր ավելի դժվար, որը`հեշտ։ Ինչ թեմաներ կուզենայիր լիներ , որ չկա։ Տեղադրիր այն ուսումնական նյութերի հղումները, որոնց առաջադրանքները կատարել ես, որոնք ամենաշատն ես հավանել։
Հետաքրքիր էր Դավիթ Անհաղթ և Անանիա Շիրակացի
Դժվար էր Ի՞նչ է արքայատոհմը
հեշտ էր Զատկի ծես
4. Տեղադրիր ճամփորդությունների ամփոփիչ պատումները։
Ճամփորդապատում
5. Նշիր ճամփորդության ընթացքում ամենակարևոր երեք կետերը, որոնք պարտադիր են սեբաստացի ճամփորդի համար։
Պետք չե աղտոտել, պետք չե աղմկել և պետք չե դասատուից հեռու գնալ:
6.Թվարկիր այն մարզերը, տեսարժան վայրերը, որտեղ հասցրել ես լինել։
Սևանալիճ, Իջևան
7. Ստացած գիտելիքներդ կկարողանա՞ս օգտագործել քո առօրյայում, կենցաղում, ճամփորդելիս։
Զատկածեսին խաղում են ձուգլորոցի և ձվակռիվ:
8. Կարողանու՞մ ես ճամփորդական նախագծով աշխատել, google map-ով ճանապարհային քարտեզ գծել։ Մեկ օրինակ դիր այստեղ։
Ես չեմ կարողանում:
Հայոց տոների շարքում Զատիկը բնության զարթոնքը խորհրդանշող ամենասիրված ու ամենամեծ տոնն է: Կատարվում է գարնանային գիշերահավասարից հետո եկող առաջին կիրակին:Զատիկը համարվում է հինգ տաղավար տոներից մեկը: Զատիկ բառը «հատանել»` զատել կամ բաժանել կամ էլ անջատել, բայից/գործողություն/ է առաջացել: «Զատիկ» նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքերից և իր վերջնական տեսքով` վերադարձ առ Աստված: Զատկի տոնին մարդիկ մատաղ են արել ու բաժանել:
Զատիկը հեթանոսական տոն
Ըստ ենթադրությունների, սկզբնական շրջանում Հայաստանում Զատիկը եղել է անշարժ տոն և համընկել է մարտի 21-ի գիշերահավասար օրվա հետ՝ գիշեր-ցերեկն իրարից տարբերելու իմաստով:
Հետագայում, կապվելով լուսնային օրացույցի հետ, դառնում է շարժական և տոնվում Վահագնի ծնունդից հետո առաջին լիալուսնին հաջորդող օրը: Արդեն իսկ փետրվարի վերջին օրը, լույս մարտի մեկի կեսգիշերին, ընտանիքներում ամեն մեկը մի-մի փայտ վերցրած` խփել է տան պատերին, հատակին` ձայնակցելով.
-Շվոտը դուրս, մարտը` ներս: Այսպես վտարվել է փետրվարը` ձմռան վերջին ամիսը, և հալածվել է ձմռան ընթացքում տներում բույն դրած չարը (Շվոտ): Հայերն այդ օրը սկսում են իրենց գարնանային վարուցանքը, իսկ մանուկները գունավոր ձվերը ձեռքներին երգում-պարում են ու ձվախաղ անում: Զատկի առթիվ ընդունված էր տներում Կենաց ծառ (այսինքն` կյանքի ծառ) զարդարել: Ավանդության համաձայն, մի ժամանակ Արարատում, բարձր լեռների կատարին բույն դրած Հազարան Հավքը , որ գիշերները ճառագում էր, իսկ ցերեկները Արևի ճառագայթների հետ միացնում իր շողերը, երգում և բազմագույն ձվեր էր ածում` անընդհատ նորոգելով Արարատ աշխարհի գույների թարմությունը, իսկ Անահիտ աստվածուհին դրանք շաղ էր տալիս ողջ Արարատով մեկ, որպեսզի հողն էլ դրանց նման բազմագույն պտուղներ տա: (Ս. Կակոսյան)
Զատիկը` քրիստոնեական տոն
Ս. Հարության տոնին նախորդ օրը երեկոյան եկեղեցիներում մատուցվում է Ճրագալույցի Ս. Պատարագ: Այդ օրվանից հավատացյալները միմյանց ողջունում են `Քրիստոս յարեաւ ի մեռելոց ավետիսով, պատասխանն է` Օրհնեալ է Յարութիւնը Քրիստոսի։ Իսկ կարմիր գույնը խորհրդանշում է Հիսուսի արյունը՝ խաչվելուց: Ձուն կարմիր ներկելու մասին `«Միայն Զատիկին ենք ձուն կարմիր ներկում, որովհետև ձուն օրինակ է աշխարհի, և, ինչպես իմաստուններն են ասում` դրսի կեղևը նման է երկնքին, թաղանթը` օդին, սպիտակուցը` ջրին, դեղնուցն էլ երկիրն է»:Եվ մենք կարմիր ձուն մեր ձեռքերի մեջ առնելով` հռչակում ենք մեր փրկությունը։ Զատիկը նաև տնօրհնեքի օր էր: :Օրհնվում էր բարիքը` ապահովելով տարվա լիությունը:
Սուրբ Հարության տոնին առաջներում մատաղ էին անում: Զատիկի խոհանոց՝
Զատկի սեղանին սովորաբար դրվում էր ձու, ձուկ, չամչով փլավ, տապակած կանաչի:
Պարտադիր ուտեստներից մեկն էլ ձուկն է` խաշած կամ տապակած վիճակում և կարմիր գինին: